Эбээн-Бытантай эр хоһууннара сааскы бырааһынньыгы көрсө ийэлэргэ ырыаларын бэлэх ууннулар
Эбээн-Бытантайга Аҕа дойдуну көмүскээччилэр күннэригэр «Гарпан» култуура киинигэр «Эйиэхэ мин ырыа бэлэхтиэм» аҕалар ырыаҕа күрэхтэрэ буолан ааста. Быйылгы куонкуруска барыта 13 ырыа куттаах мустан күөн көрүстүлэр. Бастаабыкка улуус баһылыга булт саатын туттарда. Куонкурус икки түһүмэҕинэн буолла. Ол курдук, маҥнайгы түһүмэххэ аҕалар олохтоох автордар ырыаларын, иккис түһүмэххэ талбыт ырыалары толордулар. Ырыа түһүлгэтигэр чахчы даҕаны ырыа куттаах аҕалар мустубуттар. Кэхтибэт куоластаах сыана бэтэрээннэрэ Виталий Захаров, Юрий Куприянов, Никита Григорьев дойдуларын туойдулар. Кинилэр алыптаах куоластарын истэн ким эрэ урукку, кэрэ кэмнэрин санаан аастаҕа, ааспыт кэм истиҥ ырыаларын истэн долгуйдаҕа. Саккырыыр орто оскуолатын дириэктэрэ Афанасий Федоров салайар үлэтин таһынан ырыаны өрө тутарын бары бэрткэ билэбит. Бу да сырыыга Афанасий Павлович ис дууһатыттан иэйэн-куойан ыллаата. Баһаарынай чаас үлэһитэ Виктор Горохов чахчы да хорсун дьон быыһааччы буолан үлэлииллэрин туоһулуурдуу Аскалон Павлов репертуарыттан ырыаны эрчимнээхтик толорон, дьиҥ эр хоһуун буоларын көрдөрдө. Доруобуйа харыстабылын эдэр бэрэстэбиитэлэ Алексан Аммосов Кэскил Баишев радиохитын, «Харысхалым» ырыатын олус долгутуулаахтык, ылыннарыылаахтык толорбутун үгүс көрөөччү биһирээтэ. Николай Иванов «Бытантайым» ырыатыгар таас үрэх кырылыы сүүрэрэ иһиллэргэ дылы буолла. Кустууртан эдэр аҕалар: урукку сылларга үгүс ырыа куонкурстарын кыайыылааҕа, лауреата Василий Захаров, сыанаҕа баара-суоҕа 3-с төгүлүн тахсыбыт Дмитрий Горохов, спортивнай көрдөрүүлэринэн биллэр Михаил Горохов кыттыыны ылбыттара киэргэттэ. Дмитрий Горохов дириҥ «бархатнай» куоластааҕын көрөөччүлэр биһирии иһиттибит. Өр кэмҥэ сыанаҕа тахсыбатах Терентий Горохов «Этигэн Хомус» музыкальнай куонкурус сүрүн бириистэрин хаһаайынын Михаил Уманов буруолуу сылдьар «Чуоркааҕа» хит ырыатын ис дууһатыттан ыллаабытын, күүстээх ытыс тыаһынан көрүстүбүт. Улуус тэрээһиннэрин көхтөөх кыттааччыта, хатыламмат кэрэ куоластаах Иван Горохов бу да сырыыга иннин кимиэхэ да биэрбэттии турунан ураты истиҥ ырыаны бэлэх уунна. Илья Колесов хас биирдии ырыатын кыра мюзикл тыыннаах ураты толкуйдаан ыллаабыта, киһи эрэ дууһатын таарыйардыы толорбута, кинини инники күөҥҥэ таһаарда. Ол курдук, олохтоох автор Василий Шадрин «Сурук» диэн ырыатын толороругар Илья төгүрүк остуолга олорон ыраах Чурапчыга үөрэнэ сылдьан ийэтин кытта суругунан истиҥник кэпсэтэрин бу баардыы көрдөрбүтэ, хас биирдии көрөөччүнү уйадытта. Иккис ырыатын толороругар оторой-моторой кыракый уолчааннарын таһаартаан, кинилэргэ анаабыт ырыатын толордо. Хас биирдии кыттааччы эр киһилии сэмэй, кистэммит санаатын, ис дууһатын бу киэһэ көрөөччүлэргэ сэгэтэн олус истиҥ, хатыламмат сынньалаҥы бар дьонноругар бэлэхтээтилэр. Дьоро киэһэни «Айылгы» эдэр ийэлэр бөлөхтөрө кыракый кыысчааннарын кытта, дьахтар сэбиэтин Далбар хотуттара сиэннэрин сиэтэн сахалыы нарын эҕэрдэ үҥкүүнү бэлэхтээтилэр. Кустуур нэһилиэгин аҕаларын түмсүүлэрэ баһылыктара Константин Старостин салайааччылаах бэйэлэрин кыттааччыларын анаан-минээн өйүү кэлбиттэр. Кинилэр эдэрдии эрчимнээхтик, эр киһилии дьоһуннук 2 ырыаны ыллаан доргуппуттарын бу нэһилиэк аҕалара түмсүүлээхтэрин бэл ырыа нөҥүө бэлиэтии, астына көрдүбүт. «Эйиэхэ мин ырыа бэлэхтиэм» 2002 сыллаах куонкурус кыайыылааҕа Изамир Слепцов истиҥ- иһирэх ырыаны бэлэх уунна. «Маранга» этно-култуурунай киин дириэктэрэ, СӨ култуураҕа туйгуна Степан Слепцов бу күрэх буолуон иннинээҕи күн Саха радиотыгар сүрэхтэммит Андрей Константинов тылларыгар, Владислав Колесов мелодиятыгар «Кыыс оҕо» ырыаларын ытыс тыаһын доҕуһуолунан дойдубут улахан сыанатыгар сүрэхтээтэ. Быйылгы күрэххэ хоту дойду аҕаларыгар ураты күндү уонна сыаналаах бирииһи — булт саатын улуус баһылыга И.Е.Горохов туруорбута, бу тэрээһин суолтатын үрдэттэ. Оттон үс нэһилиэк култууратын киинин үлэһиттэрэ кыттыһан МР-155 сааны иккис бирииһинэн туруордулар. Онон улуус аҕаларыгар бу ырыа күрэҕэ булт кэмин санатар күүстээх өрө күүрүүнү сүрэхтэригэр уматта. 1 из 11 Түмүккэ Гран-При Илья Колесов буолан, бастыҥ бирииһи тутта. 1 истиэпэннээх лауреат — Иван Горохов, улуус култуураҕа управлениетын тэрилтэлэрин бирииһэ. 2 истиэпэннээх лауреат — Николай Иванов, Дьарҕаалаах нэһ.; 3 истиэпэннээх лауреат — Терентий Горохов, Саккырыыр; 1 истиэпэннээх дипломант — Афанасий Федоров, Саккырыыр; 2 истиэпэннээх дипломант — Алексан Аммосов, Саккырыыр; 3 истиэпэннээх дипломант — Виктор Горохов, Саккырыыр. Номинациялар: «Хоту дойду хоһуун ырыаһыта» — Виталий Захаров; Кэскиллээх ырыаһыт — Дмитрий Горохов; «Алыптаах ырыаһыт» — Никита Григорьев; «Кэхтибэт куолас» — Юрий Куприянов; «Истиҥ ырыаһыт» — Василий Захаров; «Ылбаҕай ырыаһыт» — Михаил Горохов; «Бастыҥ авторскай ырыа» — Виктор Горохов; «Көрөөччүлэр биһирэбиллэрэ» — Илья Колесов. Онон, улуус аҕалара сааскы кэрэ бырааһынньыгы көрсө улуус ийэлэригэр ырыаны бэлэх ууннулар.